Door Pascal Dendooven
Een nieuw onderzoeksrapport over het teloorgegane FNG stelt dat de modegroep mogelijk al in juni 2018 beleggers misleidde met foutieve cijfers. Dat betekent dat de beursgang in datzelfde jaar mogelijk gebaseerd was op bedrog.
DE FNG-SAGA IN ZEVEN ETAPPES
- Via Belfius en ING lanceert de modegroep een beursgang op Euronext Brussel. Tussen 28 juni en 5 juli 2018 kunnen beleggers intekenen op nieuwe en bestaande aandelen FNG
- 2 mei 2020: FNG zet co-stichter Dieter Penninckx aan de deur. Hij wordt – tijdelijk, blijkt later – opgevolgd door Manu Bracke
- 11 juni 2020: Na een onderzoek door het auditkantoor LDS Advisory waarschuwt FNG dat 94 miljoen aan vorderingen wellicht niet te innen is.
- 21 juni: FNG Group NV en daarna FNG Benelux vragen bescherming tegen hun schuldeisers.
- 3 augustus 2020: FNG Group wordt failliet verklaard, FNG Benelux volgt. Er komen vier curatoren.
- 17 augustus 2020: de drie stichters – Penninckx, Anja Maes en Bracke – worden in verdenking gesteld, later ook de advocaten Elke Janssens (Nauta Dutilh) en David Lust.
- 29 maart 2021: de ondernemingsrechtbank vervroegt de verdachte periode van het faillissement met zes maanden op basis van een onderzoeksrapport van BST Bedrijfsrevisoren.
De curatoren van de failliete FNG-vennootschappen hebben het onderzoeksrapport dat ze hadden besteld, gebruikt om de ondernemingsrechtbank te vragen de verdachte periode van het faillissement van de vennootschappen waarin de winkels van de modegroep zaten (FNG Group en FNG Beneluxholding), te vervroegen. En dat met zes maanden, het wettelijke maximum. De ondernemingsrechtbank van Antwerpen, afdeling Mechelen, is maandag op die vraag ingegaan.
Uit het voorlopige rapport én het vonnis van de rechtbank blijkt dat de financiële situatie bij de modegroep al veel langer dramatisch was. De ondernemingsrechtbank zegt dat de spilholdings mogelijk al vanaf juni 2018 overeind werden gehouden door ‘op kunstmatige en bedrieglijke wijze foutieve en onvolledige financiële rapportering te verstrekken aan haar kredietverleners’.
Op die manier wilde FNG beletten dat de banken een krediet van 240 miljoen euro die ze begin 2018 hadden verstrekt, zouden opzeggen. De modegroep was door dat krediet verplicht periodiek gedetailleerd te rapporteren.
De curatoren vroegen BST Bedrijfsrevisoren na te gaan of FNG zich aan die rapportering hield én of die waarheidsgetrouw gebeurde. BST is het kantoor van (bank-)bedrijfsrevisor Dirk Smets, die eerder door de Nationale Bank werd ingezet bij Optima, de gevallen bank van topman Jeroen Piqueur.
De rechtbank zegt in haar vonnis dat de modegroep alleen een staking van betaling wist af te wenden door met het geld van de obligatiehouders (bijna 80 miljoen) én de banken het krediet te handhaven.
Beursgang met luid tromgeroffel
Dat er al sinds juni 2018 mogelijk gesjoemeld is, kan een hele reeks partijen in verlegenheid brengen. Uitgerekend in die periode promootten de drie stichters van FNG, Dieter Penninckx, Anja Maes en Manu Bracke, met luid tromgeroffel hun beursgang op Euronext Brussel. Ze hoopten toen meer dan 90 miljoen kapitaal op te halen bij beleggers. De beursgang werd getrokken door Belfius Bank, ING met de steun van ABN Amro en Bank Degroof Petercam. Ook de advocatenkantoren Nauta Dutilh en Allen & Overy werkten op het prospectus. Als revisor kwam vooral Mazars tussen. Dat werd goedgekeurd door toezichthouder FSMA.
In eerste instantie is er de kwestie van wat de rechtbank noemt het aanwenden van het geld van de obligatiehouders en banken om een vennootschap die financieel in wanbetaling zat, overeind te houden. De banken hebben vorig jaar al een schadeclaim ingediend bij de beursgenoteerde FNG Holding, die nog altijd bestaat én nog de Zweedse onlineverkoper Ellos omvat. Het vonnis van de ondernemingsrechtbank is ook koren op de molen van de obligatiehouders. Het gaat vaak om relatief kleine spaarders die via de banken konden intekenen op de obligaties FNG.
‘Crapuleus gesjoemel’
‘Als je dacht alles al gezien te hebben… Dit tart elke verbeelding’, reageert een obligatiehouder, die het heeft over ‘crapuleus gesjoemel’. Zijn advocaat Geert Lenssens, die optreedt voor ondertussen een honderdtal obligatiehouders, spreekt over een ‘gamechanger’. ‘Dit vonnis zal ook impact hebben op het strafrechtelijk onderzoek’, zegt Lenssens.
‘Het roept ook vragen op over de rol van de banken. Ze hebben een krediet in stand gehouden van een vennootschap die in slechte papieren zat.’ Los van de mogelijke aansprakelijkheid van banken komen ook ex-bestuurders nadrukkelijk in het vizier. Denk aan de leden van het auditcomité in de raad van bestuur van FNG, van wie professor Gino Van Ossel (Vlerick) de bekendste is. Lenssens zegt binnenkort bestuurders te zullen dagvaarden. Banken en revisor Mazars volgen later.
Bij FNG viel men gisteren uit de lucht. De vonnissen gebeurden bij verstek, niemand van de gedagvaarde (failliete) vennootschappen kwam naar de rechtbank. De curatoren kunnen door de vonnissen alle handelingen die Penninckx en co. tussen februari en het faillissement stelden, terugdraaien.
FNG maakt intussen werk van de verkoop van zijn dochter Ellos. Banken en de vroegere eigenaar eisen de opbrengst op. Advocaat Lenssens wil dat de obligatiehouders op gelijke voet met de banken delen in de opbrengst.
De beursgenoteerde FNG Holding bestelde ten slotte al eerder een onderzoeksrapport. Op 11 juni vorig jaar maakte FNG op basis van een rapport van LDS Advisory bekend dat het 94 miljoen aan inkomsten oninbaar achtte. Het verdere onderzoek is in handen van de Mechelse onderzoeksrechter Theo Byl, die de stichters en twee advocaten in verdenking heeft gesteld.
